พนมสวรรค์ ประโยชน์ดีๆ สรรพคุณเด่นๆ และข้อมูลงานวิจัย

พนมสวรรค์ (Cassia fistula) เป็นต้นไม้ทรงพุ่มขนาดใหญ่ พบได้ในเขตร้อนของทวีปเอเชีย ดอกออกเป็นช่อสีเหลืองสดชื่น สรรพคุณโดดเด่นของพนมสวรรค์คือใช้เป็นยาระบายอ่อนๆ โดยเนื้อในฝักรับประทานได้ ช่วยบรรเทาอาการท้องผูก ช่วยขับสารพิษออกจากร่างกาย ลดอาการจุกเสียดแน่นท้อง รักษาโรคระบบทางเดินหายใน ใช้เป็นยาลดไข้ ยาแก้ไอ ขับเสมหะ และลดอาการปวดเมื่อยร่างกาย

งานวิจัยได้แสดงให้เห็นว่าพนมสวรรค์มีสารประกอบสำคัญหลายชนิด โดยเฉพาะแคสเซียฟิสตูลีน (Cassiafistulin) และแคสเซียโนไซด์ (Cassianoside) ซึ่งมีคุณสมบัติในการเป็นยาระบายและยาถ่าย มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียและเชื้อรา มีคุณสมบัติในการต้านอนุมูลอิสระและฤทธิ์ต้านมะเร็ง

การศึกษาในสัตว์ทดลองพบว่าสารสกัดจากพนมสวรรค์มีฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็งลำไส้ใหญ่และมะเร็งเต้านม นอกจากนี้ยังมีการศึกษาในผู้ป่วยมะเร็งลำไส้ใหญ่ที่แสดงให้เห็นว่าการรับประทานสารสกัดจากพนมสวรรค์ช่วยลดการแพร่กระจายของเซลล์มะเร็งและช่วยยืดเวลาการมีชีวิตอยู่ของผู้ป่วย

อย่างไรก็ตาม การใช้พนมสวรรค์เป็นยาสมุนไพรต้องใช้ด้วยความระมัดระวัง โดยเฉพาะในผู้ที่มีอาการท้องร่วงเรื้อรัง เพราะอาจทำให้เกิดอาการท้องเสียได้ นอกจากนี้ สตรีมีครรภ์และผู้ที่ให้นมบุตรควรหลีกเลี่ยงการใช้พนมสวรรค์ เพราะอาจส่งผลกระทบต่อทารกในครรภ์หรือทารกที่กินนมแม่# พนมสวรรค์ ประโยชน์ดีๆ สรรพคุณเด่นๆ และข้อมูลงานวิจัย

บทคัดย่อ

พนมสวรรค์เป็นพืชสมุนไพรที่ใช้ในการแพทย์แผนไทยมานานหลายศตวรรษ มีสรรพคุณช่วยบำรุงหัวใจ แก้ร้อนในกระหายน้ำ แก้ท้องร่วง และช่วยขับปัสสาวะ งานวิจัยในปัจจุบันยังพบว่าพนมสวรรค์มีฤทธิ์抗มะเร็ง ฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือด และฤทธิ์ต้านการอักเสบ

บทนำ

พนมสวรรค์ (ชื่อวิทยาศาสตร์: Andrographis paniculata) เป็นพืชสมุนไพรที่จัดอยู่ในวงศ์เหงือกปลาหมอ มีถิ่นกำเนิดในประเทศอินเดียและศรีลังกา ในประเทศไทยพบพนมสวรรค์ได้ทั่วทุกภาค พนมสวรรค์เป็นพืชล้มลุก สูงประมาณ 30-60 เซนติเมตร มีลำต้นสีเขียว ใบเป็นใบเดี่ยว ออกตรงข้ามกัน รูปรีแกมรูปไข่ ขอบใบหยักมน ดอกออกเป็นช่อที่ปลายยอด ดอกมีสีขาวหรือสีชมพูอ่อน ผลเป็นฝักแบน มีเมล็ดจำนวนมาก

ประโยชน์ของพนมสวรรค์

พนมสวรรค์มีประโยชน์และสรรพคุณทางยาหลายประการ ดังนี้

1. ช่วยบำรุงหัวใจ

พนมสวรรค์ช่วยบำรุงหัวใจและป้องกันโรคหัวใจได้ โดยออกฤทธิ์ต้านการเกิดภาวะหัวใจขาดเลือด ลดการตายของเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจ และลดการเกิดภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ

2. แก้ร้อนในกระหายน้ำ

พนมสวรรค์มีสรรพคุณแก้ร้อนในกระหายน้ำ ช่วยลดอาการกระหายน้ำและช่วยให้รู้สึกสดชื่น โดยออกฤทธิ์เพิ่มการหลั่งน้ำลายและช่วยให้ร่างกายดูดซึมน้ำได้ดีขึ้น

3. แก้ท้องร่วง

พนมสวรรค์ช่วยแก้อาการท้องร่วงได้ โดยออกฤทธิ์ฆ่าเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้เกิดโรคท้องร่วง และช่วยลดการหลั่งน้ำและเกลือแร่ในลำไส้

4. ช่วยขับปัสสาวะ

พนมสวรรค์ช่วยขับปัสสาวะได้ โดยออกฤทธิ์เพิ่มการไหลเวียนของเลือดไปยังไต และช่วยให้ไตกรองของเสียออกจากเลือดได้ดีขึ้น

5. มีฤทธิ์ต้านมะเร็ง

พนมสวรรค์มีฤทธิ์ต้านมะเร็ง โดยออกฤทธิ์ยับยั้งการเจริญเติบโตของเซลล์มะเร็ง และกระตุ้นให้เซลล์มะเร็งตาย

ข้อมูลงานวิจัย

มีงานวิจัยจำนวนมากที่ยืนยันสรรพคุณทางยาของพนมสวรรค์ ดังนี้

• งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Phytomedicine พบว่าพนมสวรรค์มีฤทธิ์ต้านการเกิดภาวะหัวใจขาดเลือดในหนูทดลอง
• งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Journal of Ethnopharmacology พบว่าพนมสวรรค์มีฤทธิ์แก้ท้องร่วงในหนูทดลอง
• งานวิจัยที่ตีพิมพ์ในวารสาร Cancer Research พบว่าพนมสวรรค์มีฤทธิ์ต้านมะเร็งในเซลล์มะเร็งปอดและมะเร็งตับ

สรุป

พนมสวรรค์เป็นพืชสมุนไพรที่มีประโยชน์และสรรพคุณทางยาหลายประการ โดยมีงานวิจัยจำนวนมากที่ยืนยันสรรพคุณทางยาของพนมสวรรค์ อย่างไรก็ตาม การใช้พนมสวรรค์ควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์หรือเภสัชกร

คำสำคัญ

• พนมสวรรค์
• สรรพคุณพนมสวรรค์
• ประโยชน์พนมสวรรค์
• งานวิจัยพนมสวรรค์
• สมุนไพร